Station: [7] Zaal 4 –Bosromantiek

Meer dan fijfhonderd schilderijen heeft Koekkoek in zijn leven geschilderd. Hij werd vooral beroemd om zijn boslandschappen. Een aantal daarvan is in deze kamer te zien. Het uitgestrekte Reichswald in de buurt van Kleef leverde hem een schat aan motieven op.
Tijdens de Romantiek werd de schoonheid van de regionale natuur en het bos in het bijzonder herontdekt. In de vorige eeuw zagen mensen het bos vooral als een bedreiging en gevaar. Nu werd het een symbool van de perfecte goddelijke schepping.
Het grootste schilderij in de kamer is ook het grootste schilderij dat Koekkoek ooit heeft geschilderd - een van zijn meesterwerken. Het behoorde ooit tot de collectie van de Nederlandse koning Willem de Tweede. Het werd al eerder op vele tentoonstellingen getoond en geëerd. Het bracht met fijfduizend gulden de hoogste verkoopprijs ooit op.
Een tijdgenoot doet verslag van zijn eerste ontmoeting met het schilderij:
"Het inwendige van een bos waarin ik de grote meester volledig herkende: De lucht in dit schilderij is harmonieus en waarheidsgetrouw, de verte strekt zich zo ver terug als je je kunt voorstellen en de bomen zijn zo karakteristiek en vakkundig uitgevoerd. Je zou dit bos in willen lopen: Ja! Vrienden, het is zo betoverend natuurlijk dat je het gevoel hebt dat je de beek kunt horen kabbelen en de wind in de bladeren hoort ruisen."
Koekkoek toont zich een meesterlijke kunstenaar in zowel groot als klein formaat: een snuifdoos versierd met een miniatuurschilderij is te zien in de vitrine. Het tafereel voor een kapel in het bos is geschilderd op koper en is het kleinste schilderij dat ooit door de meester is geschilderd. Koekkoek droeg deze schat op aan zijn bevriende kunsthandelaar Augustus Alexander Weimar uit Den Haag.
Het boslandschap met de torens van kasteel Moyland is geschilderd door de Haarlemse schilder Cornelis Lieste. De kunstverzamelaar en latere museumdirecteur in Den Haag, Jonkheer Johann Steengracht van Oostcapelle, erfde het kasteel in het midden van de eeuw en stelde er een waardevolle collectie schilderijen tentoon, waaronder het bekende schilderij van de beuk voor kasteel Moyland van Koekkoek en waarschijnlijk ook dit landschap van Cornelis Lieste.