Station: [6] Kleefse poort

In de geschiedenis van Xanten doken telkens weer vetes op tussen het keurvorstendom Keulen en Kleef. Daarom kwam de Keulse aartsbisschop Frederik III op 11 maart 1389 met ambachtslieden, soldaten en werklui naar Xanten om een stenen omwalling aan te leggen. De dubbele poort waarvoor u nu staat, torent vandaag de dag hoog uit boven de stadsgrachten.Tot in de 18e eeuw verhinderde een ophaalbrug dat vijanden de stad binnen konden dringen. De Kleefse Poort die voor het eerst werd beschreven in 1392, bestaat, zoals u ziet, uit twee torens. De poort behoort tot het type poorten waarbij de straatdoorgang door de onderste verdieping loopt. De huidige weg naar de tweede poort, de zogenaamde uilentoren, was indertijd een ophaalbrug die in de 18e eeuw werd afgebroken. De ophaalbrug hing over de diepe stadsgrachten. Waar vroeger de stadsgrachten lagen, ligt nu het stadspark rondom Xanten. Sinds 1770 werd de Kleefse Poort gedurende vele jaren als gevangenis gebruikt. De veelbesproken afbraak van de poort amper 70 jaar later werd door het Xantense stadsbestuur verhinderd. Na de tweede wereldoorlog moesten de bovenste verdiepingen gereconstrueerd worden, de onderkant is volledig in originele staat behouden gebleven. Omdat Xanten gedurende een langere periode onder de heerschappij van de aartsbisschop van Keulen en de graaf van Kleef stond, vindt u aan de Kleefse Poort ook de wapens van beide mannen. Als u nu door de Kleefse poort gaat, ziet u aan de andere zijde van de toren, boven het poortgewelf deze twee wapens. Als we naar de beide wapens kijken, valt op dat het heraldische, linker wapen, het wapen van de graaf van Kleef nog goed leesbaar is. Het rechter wapen dat eens aan de Keulse landsheer gewijd was, bevindt zich in een abominabele staat. Omdat beide wapens op hetzelfde moment zijn aangebracht, zouden ze zich in dezelfde toestand moeten bevinden. Kunsthistoricus Udo Mainzer heeft hiertoe volgende these uitgewerkt: In 1444 werd Xanten ingenomen door de jonge hertog van Kleef. Als teken van zijn zegetocht zou hij het wapen van de aartsbisschop onherkenbaar hebben gemaakt. Zo kwam de Kleefse Poort niet alleen aan zijn naam doordat hij op Kleef uitgaf, maar ook doordat het wapen erop een symbool was voor de hegemonie van de Kleefse hertogen.