Station: [12] Dom Pamięci

"Za ogromną liczbą ofiar kryją się ludzie, którzy myśleli i czuli, cierpieli i mieli nadzieję. My [....] chcemy im oddać ich twarz, ich osobisty los".

Tak powiedział Klaus von Dohnanyi, pierwszy burmistrz Hamburga  z okazji otwarcia w 1981 r. Domu Dokumentów, pierwszego budynku wystawniczego Miejsca Pamięci Neuengamme.

W 1995 r. Dom Dokumentów stał się tak zwanym "Domem Pamięci". Na pasmach tkakin powieszonych na ścianach możemy odczytać nazwiska dotąd zidentyfikowanych ofiar obozu koncentracyjnego Neuengamme. Jest to około 27.000 nazwisk. Niezapisane pasma symbolizują wielu nieznanych zamordowanych.

W miarę pogarszania się warunków panujących w obozie koncentracyjnym, pod koniec wojny lista nazwisk stawała się coraz dłuższa. Wielu więźniów umierało po krótkim czasie pobytu w obozie z powodu trudnych warunków pracy i życia, ale także złego traktowania i egzekucji. Łączna liczba osób, które straciły życie w obozie koncentracyjnym Neuengamme i w podobozach, może być tylko szacunkowa. Istnieją dowody, że zginęło co najmniej 42 900 osób, z tego 14 000 w głównym obozie. Oznacza to, że połowa ludzi nie przeżyła czasu spędzonego w Neuengamme.

Na parterze znajdują się księgi zgonów ofiar obozu koncentracyjnego Neuengamme. Są to jedne z niewielu zachowanych do dziś dokumentów. W czasie ewakuacji obozu były one ukryte przez więźniów i nie zostały spalone, jak nakazała SS. Przy bliższym przyjrzeniu można zauważyć, że na niektórych stronach przyczyny zgonu zostały już odnotowane, tylko po to, by później dodać nazwiska zmarłych. Nie jest jasne, czy podana przyczyna zgonu odpowiada faktycznej przyczynie śmierci.

Proszę poświęcić chwilę i rozejrzeć się dookoła.

Nasz audioprzewodnik po Miejscu Pamięci i byłym obozie Neuengamme kończy się tutaj. Dziękujemy za zainteresowanie.